35,2014$% -0.08
36,7410€% 0.03
44,2155£% -0.09
2.971,21%0,28
2.629,36%0,50
9.954,03%0,38
Ay ışığının, Dünya’daki canlılar üzerinde belirgin etkileri olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Bu etkiler, özellikle bazı hayvan türlerinin ilginç ve tuhaf davranışlarını şekillendirmektedir. Gelgitlerin oluşturduğu etkileşimin yanı sıra, Ay ışığının hayvanların yaşam döngülerini ve davranışlarını etkilediğine dair birçok gözlem mevcuttur. İşte Ay ışığı altında farklı ve ilginç davranışlar sergileyen 5 hayvan türü:
AY IŞIĞI VE CANLILAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Ay’ın çekim kuvveti, gelgit olaylarını oluşturmanın ötesinde, evrimsel süreçte birçok canlı türünün davranışlarını şekillendirmektedir. Bilim insanları, Ay’ın parlaklık değişimlerinin çeşitli hayvan türlerinin üreme ve avlanma döngülerini etkileyebileceğini vurgulamaktadır. Aşağıda, Ay ışığının etkisiyle hareketlenen bazı hayvanların ilginç davranışlarına göz atacağız.
1. AFRİKA’DAKİ MAYIS SİNEKLERİ: AY DÖNGÜSÜNE GÖRE ÇİFTLEŞİYORLAR
Doğu Afrika’nın Victoria Gölü’nde yaşayan mayıs sinekleri (Povilla adusta), tıpkı mercanlar gibi Ay’ın döngüsüne göre çiftleşme zamanlarını senkronize etmektedir. Bu sinekler, dolunaydan iki gün sonra su altındaki larvalarından çıkarak, sadece birkaç saat içinde cinsel olgunluğa ulaşmakta ve hemen ardından çiftleşerek yumurtalarını bırakmaktadır. Bu durum, Ay ışığının bu sinekler için adeta bir zamanlayıcı işlevi görmesi anlamına gelmektedir ve hayatta kalmalarını büyük ölçüde desteklemektedir.
2. ÇOBANALDATAN KUŞLARI: AY IŞIĞINDA DAHA FAZLA AVLANIYORLAR
Gece yırtıcısı olan çobanaldatan kuşları (Caprimulgus europaeus), dolunay döneminde avlanma sürelerini artırmaktadır. Yapılan araştırmalar, dolunayda bu kuşların daha fazla böcek yakaladığını ve bu durumun onların üreme döngülerine olumlu katkı sağladığını göstermiştir. Ayrıca, Ay ışığı sayesinde bu kuşlar daha uzun süre beslenebilmekte ve dolunay dönemi, onların yolculuk yapmadan önceki son beslenme fırsatlarını sunmaktadır.
3. EBABİL KUŞLARI: DOLUNAYIN ETKİSİYLE YÜKSEK İRTİFALARA YÜKSELİYORLAR
Kara ebabil kuşları (Cypseloides niger), sadece göç sırasında değil, dolunay döneminde de yüksek irtifalara çıkarak gece boyunca daha fazla böcek avlamaktadır. Bu kuşlar, Ay ışığında daha aktif uçtuklarını ve bu durumun avlanma becerilerini artırdığını belirtmektedir. Araştırmalar, dolunayda aktif hale gelen ebabillerin, daha fazla enerji harcadıklarını ve bu sayede avlanma yeteneklerinin geliştiğini ortaya koymuştur.
4. BAYKUŞLAR: AY IŞIĞININ RENKLERİNE BAĞLI AVLANMA DAVRANIŞI
Baykuşların avlanma stratejileri, Ay ışığının etkisiyle değişiklik göstermektedir. Kızıl baykuşlar, ay ışığında tarla farelerinden kolaylıkla avlanabilirken, beyaz baykuşların tüylerinden yansıyan ışık, farelerin hareketsiz kalmasına yol açmaktadır. Bu durum, beyaz baykuşların dolunayda daha başarılı avlanmalarını sağlamaktadır.
5. BOK BÖCEKLERİ: AY IŞIĞI ONLARA YÖN BULMA KONUSUNDA YARDIMCI OLUYOR
Afrika bok böceği (Scarabaeus zambesianus), dolunayda daha etkili bir şekilde yön bulabilmektedir. Ay ışığının polarizasyon deseni, bu böceklerin doğru yönü bulmalarına yardımcı olmaktadır. Ancak, yeni ay dönemlerinde bu böcekler düz hatlardan saparak dolambaçlı yollar izlemek zorunda kalmaktadır.
HAYVAN DAVRANIŞLARINDA AY’IN GİZEMLİ ETKİSİ ORTAYA ÇIKIYOR
Ay ışığı, dünya üzerindeki birçok canlıyı doğrudan etkilemektedir. Hem gece hem de gündüz, Ay ışığının etkisiyle şekillenen bu davranışlar, hayvanların hayatta kalmalarını desteklemektedir. Bu durum, Ay’ın yalnızca gelgitlere değil, doğal hayatın temel döngülerine de etkide bulunduğunu gözler önüne sermektedir.
İzzete, Şiddet Zillete Götürür – Diyanet Hutbesi