Düzce Üniversitesi’nde Mantarların Kanser Üzerindeki Etkileri Araştırıldı
Düzce Üniversitesi'nden Önemli Araştırma
Düzce Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Bölümü'nden Doç. Dr. Gülşah Gedik ve Dr. Hakan Nazlı, mantarların kanserli hücreler üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla kapsamlı bir çalışma başlattı. Bu projeye Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Görkem Dülger, Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Başaran Dülger ve araştırma görevlisi Dr. Yener Kurman da katıldı. Ekip, çalışmalarını iki yıl boyunca sürdürerek önemli bulgular elde etti.
Mantarların Etkisi
Düzce bölgesinde yetişen ve halk arasında 'sığır dili' ya da 'geyik mantarı' olarak bilinen mantar, laboratuvar ortamında test edilerek önemli sonuçlara ulaşıldı. Çalışmalar sonucunda, bu mantarın, en ölümcül kanser türleri arasında yer alan karaciğer kanserine bağlı hücreleri belirli dozlarda öldürdüğü tespit edildi.
Karaciğer Kanseri Üzerine Çalışmalar
Doç. Dr. Gülşah Gedik, mantarın özellikle karaciğer kanseri üzerindeki etkilerini araştırdıklarını belirterek, "Düzce ilinde yetişen bazı mantarların, karaciğer kanserine karşı kullanım potansiyelini belirlemek amacıyla, Görkem Dülger ve Başaran Dülger hocalarımızla işbirliği yaptık. Bu mantarların ekstraktları ile daha gelişmiş formülasyonlar tasarlamak için uzun yıllardır bilinen iyi bir antioksidan olan selenyumun, yeşil sentez yöntemiyle bu mantarlara nano partiküllerini ürettik. Hepatosellüler Karsinom olarak bilinen, primeri karaciğer olan kanser türünde etkinliğini araştırdık. Kansere karşı koruyucu olabilecek özellikte, kanser hücrelerini belirli dozlarda öldürdüğünü gösterdik," dedi.
Mantarların Antimikrobiyal Özellikleri
Çalışmalarda, mantarın aynı zamanda dirençli hastane enfeksiyonlarını oluşturan mikroorganizmalara karşı da etkinliğini tespit ettiklerini belirten Doç. Dr. Gedik, "Bu mantarlar üzerinde antimikrobiyal özelliklerini de araştırdık ve özellikle dirençli hastane enfeksiyonları oluşturan mikroorganizmalara karşı etkili olduklarını gösterdik. Ancak, her mantar türünün kansere karşı etkili olabileceğini ve standart dışı ürünlerin bu tür etkilerinin her zaman geçerli olmadığını unutmamak gerekiyor. Günlük hayatta tüketim şekli, pişirme süresi gibi faktörler bu etkilere büyük ölçüde etki edebiliyor," şeklinde konuştu.
Gelecek Çalışmalar
Doç. Dr. Gedik, söz konusu mantarın kanser tedavisinde kullanılabilmesi için gerçek organizmalar üzerinde daha fazla çalışma yapılması gerektiğini vurgulayarak, "İlaç haline dönüştürülmesi için özel ekstraksiyon ve standardizasyon teknikleri uygulanıyor. Çalışmamızda en etkili mantar türü olarak Hydnum Repandum'u belirledik. Ancak, bu ürünlerin kanser tedavisinde kullanımı için in vivo, yani gerçek organizmalar üzerinde daha fazla veriye ihtiyaç var. Henüz yolun başındayız," dedi.
Mantarların Sağlık Üzerindeki Etkileri
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Dülger, mantarlar ve bitkilerin yüzyıllardır alternatif tıp alanında kullanıldığını belirterek, "Mantarların içerdiği antioksidanlar ve flavonoid gibi bileşenlerin tedavi edici özellikleri, bilim dünyası tarafından uzun zamandır araştırılmakta. Mantarlar, çeşitli bölgelerde gıda kaynağı olarak ve lezzetleri ile baharat olarak kullanılmaktadır. Yapılan bazı çalışmalar, mantar tüketimi ile kanser vakalarının azaldığını göstermektedir," ifadelerini kullandı.
Antikanser Etkinliği Üzerine Bulgular
Çalışmalarda, geyik mantarının antikanser etkinliği açısından anlamlı sonuçların elde edildiğini dile getiren Prof. Dr. Dülger, "Halk arasında kullanılan farklı mantar türlerinin antimikrobiyal, antioksidan ve antikanser aktiviteleri üzerine hem deneysel hem de in vivo destekli çalışmalar yürüttük. Antimikrobiyal aktivite açısından, gram pozitif ve gram negatif patojenlere karşı ciddi anlamda etkili olduğunu gözlemledik. Antikanser kısmında ise, Dr. Yener Kurman tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda anlamlı bulgular elde ettik," dedi.
Son olarak, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı Araştırma Görevlisi Dr. Yener Kurman, "Projenin antikanserle ilgili kısmında, araştırdığımız mantarlar arasında Hydnum Repandum, karaciğer kanserine karşı en etkili tür olarak bulundu," şeklinde bilgi verdi.