Kürt Sorununun Çözümü: Abdurrahim Semavi’nin Değerlendirmeleri
Kürt Sorununun Çözümü Üzerine Değerlendirmeler
Temel Strateji Araştırma Merkezi Başkanı Abdurrahim Semavi, Türkiye'deki Kürt sorununun çözümüne yönelik son dönemlerde atılan adımları ve yürütülen tartışmaları kapsamlı bir şekilde değerlendirdi. 2013-2015 yılları arasındaki çözüm süreci döneminde de Akil İnsanlar heyetinde görev alan Semavi, mevcut durumun PKK lideri Abdullah Öcalan ile Kandil arasında bir anlaşmazlık olduğunu öne sürdü.
Rûdaw'da Hevidar Zana'nın sunduğu “Kuzey” bültenine katılan Semavi, “Kandil ile İmralı arasında ciddi bir anlaşmazlık mevcut. Bu yalnızca Öcalan ile Kandil arasında değil, aynı zamanda Öcalan ile Rojava ve Avrupa arasında da benzer anlaşmazlıklar söz konusu. Proje çerçevesinde sadece PKK meselesi değil, PKK dışındaki Kürtlerin de muhatap alınması gerektiği aşikardır.” dedi.
Semavi, Türkiye'nin tüm Kürtlerle bir ittifak yapma niyetinde olduğunu vurgulayarak, “Türk hükümeti, 15-16 aydır üzerinde çalıştığı bu proje, yalnızca Türkiye'deki Kürt sorununu çözmeye yönelik değil. Bu projeyle Ortadoğu’daki Kürtlerle büyük bir ittifak kurulması planlanıyor. Doğu, Batı, Güney ve Kuzey Kürtleriyle işbirliği yapılacak. Bu projenin hazırlanma sürecinin altını çizmek istiyorum.” şeklinde konuştu.
Semavi, bir projenin hazırlandığına dair düşüncelerini aktararak, “Bu projenin 5 yıl içinde hayata geçirilmesi planlanıyor. Proje adım adım ilerleyecek ve Türkiye halkı ile Kürtler projeye hazır olana kadar bu süreç devam edecektir. Kürtlerin barış talep ettiği gerçeği yadsınamaz. Ancak insanların aklında pek çok soru var ve Türk toplumunun da birçok sorusu mevcut. Bu sorunlar çözülmeden, Kandil'i Ankara'ya getirmek mümkün değil. Zaman gerekecek.” ifadelerini kullandı.
Rûdaw'ın Sorularına Yanıtlar
Rûdaw: Devlet acaba Kürt sorununu mu çözmek istiyor, yoksa Ortadoğu sakinleşene dek Kürtleri kontrol altında mı tutmak istiyor?
Abdurrahim Semavi: Hayır, devlet bu çözümü inşa etmek istiyor. Bu, bugünün ihtiyaçlarına göre değil, bir proje olarak hazırlanmış bir yaklaşımdır.
Rûdaw: Süreç 2023 yılının Mayıs ayında nasıl başladı?
Abdurrahim Semavi: Hazırlıklar yapıldı ve proje yazıldı. Sayın Bahçeli bu sözleri tek başına söylemedi; bu süreç için bir yıl boyunca hazırlık yapıldı. 7 Ekim 2023 öncesinde bu sürecin temelleri atılmıştı.
Rûdaw: Öcalan'ın yazdığı mektuplar hakkında bilgi verebilir misiniz?
Abdurrahim Semavi: Evet, mektuplar gönderildi ve toplantılar gerçekleştirildi. PKK'ye ve Rojava'ya ulaştı. Öcalan'ın düşünceleri bu mektuplarda yer alıyor fakat içeriğini şu an paylaşamam. Genel olarak, Türkiye'ye karşı adımların ortaklaştırılması ve diyalog kurulması gerektiği vurgulanıyor.
Rûdaw: Kürtler bu süreçten ne kazanacak? Anayasa değişikliği olacak mı?
Abdurrahim Semavi: Bu projede tüm bunlar yer alıyor. Kürtler, “kardeş ve eşit bir millet” olarak anayasada tanınacak. Okullarda Kürtçe eğitimin hayata geçirilmesi adım adım gerçekleşecektir.
Rûdaw: İmralı'ya gidiş gelişler ne zaman başladı?
Abdurrahim Semavi: Bu ziyaretler sürekli olarak devam etmekteydi. Geçen yılın haziran ayında başlayan görüşmeler, son zamanlarda yoğunlaşarak devam etti.
Rûdaw: Kandil ile Abdullah Öcalan arasında bir anlaşmazlık var mı?
Abdurrahim Semavi: Evet, Kandil ile İmralı arasında bir anlaşmazlık mevcut. Bu durum, Rojava ve Avrupa ile de benzer bir durum sergiliyor. Proje çerçevesinde PKK dışındaki Kürtler de muhatap alınacak.
Ortak Çözüm Arayışları
Rûdaw: Kürdistan Bölgesi'nde kimler muhatap alınacak?
Abdurrahim Semavi: Tüm Ortadoğu'daki Kürtler bu çözüm sürecinde muhatap alınacak.
Rûdaw: Akil İnsanlar heyetleri tekrar oluşturulacak mı?
Abdurrahim Semavi: Evet, 300 kişilik bir heyet oluşturulacak. Diaspora Kürtleri, Kuzey, Güney, Rojava ve Doğu'dan temsilciler bu mecliste yer alacak. Bu gelişme bizim için oldukça umut verici.
Rûdaw: Ankara'da yaşanan saldırılar bu süreci engeller mi?
Abdurrahim Semavi: Hayır, bu tür olaylar süreci engellemeyecek. Her iki tarafta da çözümü istemeyen insanlar her zaman olacaktır. Ancak bu durum, sürecin ilerlemesine engel teşkil etmeyecek.
Rûdaw: Bahçeli’nin “Kandil'dekiler gelsin teslim olsun” açıklaması mantıklı mı?
Abdurrahim Semavi: Bu tür siyasi açıklamalar, gerçekçi değil. Öcalan, bir gün TBMM'ye gidip mesajını verecek. Kandil'dekilerin durumu da çözüme kavuşturulacaktır.
Rûdaw: Kandil için çözüm ne olacak?
Abdurrahim Semavi: Proje 5 yıl içinde hayata geçirilecek ve adım adım ilerleyecek. Kürtlerin barış istemesi önemli bir gerçek. Ancak sorunlar çözülmeden Kandil'i Ankara'ya getirmek imkansız.
Rûdaw: Rojava'nın durumu ne olacak?
Abdurrahim Semavi: Rojava'nın statüsü Türkiye ile birlikte belirlenecek ve anayasa çerçevesinde tanınacaktır. Türkiye, bu projeden geri dönmeyecek.
Rûdaw: Suriye rejimi bu durumu nasıl kabul edecek?
Abdurrahim Semavi: 5 yıl içerisinde Suriye diye bir devletin kalmayacağını öngörüyorum. Suriye'nin geleceği, Türkiye ile birlikte belirlenecek.