Prof. Dr. Naci Görür’ün Deprem Uyarıları ve Türkiye’nin Deprem Hazırlığı

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Prof. Dr. Naci Görür’ün Deprem Uyarıları ve Değerlendirmeleri

NTV’ye konuşan yer bilimci ve Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Naci Görür, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerin 2. yılını değerlendirirken, deprem konusunda sık sık yaptığı uyarıları yineledi. Görür, “Deprem dirençli kentler oluşturmalıyız.” diyerek, Türkiye’nin deprem riskine karşı daha hazırlıklı olması gerektiğine vurgu yaptı.

En Yakın Deprem Tehlikesi

Görür, en yakın deprem tehlikesinin Erzincan, Tunceli ve Bingöl arasında olduğunu belirtti. Ayrıca, Marmara Bölgesi’nde de 30 yıl içinde her an bir depremin olma olasılığının %47 olduğunu ifade etti. Görür, “2 yılda neler değişti?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Yıkılanları tamir etmek için elbette çok şeyler yaptık. Ancak eski duruma dönmek yeterli değil. Bizim hedefimiz, kentlerimizin depremde yıkılmaması ve günlük yaşamın da değişmemesidir. Bunun için deprem dirençli kentler oluşturmak asıl amacımız olmalıdır. 2 yılda yaptığımız tüm çabalar, yara sarmaktan öteye geçmiyor.”

Depreme Hazırlık ve Uluslararası Örnekler

Görür, “Yeni yol, deprem gelmeden önce olası zararları minimize etmekten geçiyor.” diyerek, Japonya, Tayvan, Çin ve ABD gibi ülkelerin bu konuda başarılı örnekler sergilediğini belirtti. “Gelişmiş ülkeler depremde insan kaybı vermiyor. Biz ise her seferinde on binlerce insan kaybı yaşıyoruz. Bu stratejiden dönmek gerekiyor. Yaraları sarmak ile depreme hazırlık aynı şey değildir; depreme hazırlık, özel bir çalışma, teknoloji, bilgi, müteahhitlik ve planlama gerektirir.” şeklinde konuştu.

6 Şubat Depremleri Sürpriz Değildi

Görür, “Güneydoğu’daki deprem bizim için sürpriz değildi.” diyerek, “Bu depremin olacağını biz bekliyorduk ve bunu sürekli dile getiriyorduk. Yerel ve merkezi yönetimler, halk dahil herkes bu gerçeği biliyordu. Eğer yerel yönetimler burayı depreme hazırlama çalışmalarını yoğun bir şekilde yapsaydı, 1999 ile 2023 arasında bu kadar insanımız ölür müydü? Hepimiz suçluyuz.” ifadelerini kullandı.

Türkiye’yi Deprem Ülkesi Olarak Kabullenmek

Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu kabul etmenin en sağlıklı yol olduğunu vurgulayan Görür, “Kendimizi aldatmayalım; burada az deprem var, burada çok var diye bölümlendirip insanların tedbir almasını engellemeye gerek yok. Türkiye bir deprem bölgesi ve her an herhangi bir yerde, herhangi bir büyüklükte deprem olabilir. Bu nedenle deprem dirençli kentler ve köyler kurmak zorundayız.” dedi.

Devletin Mevcut Organlarını Hareket Geçirmek

Tayvan’da meydana gelen depremlerde 3-5 kişinin tesadüfen hayatını kaybettiğini belirten Görür, “Bizde ise on binlerce insan hayatını kaybediyor. Artık kendimize gelmeliyiz. Depremle ilgili süreci bilim ve teknoloji yoluyla halletmeliyiz. Bu çok para gerektirmiyor; devletin mevcut organlarını harekete geçirerek depreme hazırlanmamız mümkündür. Yeni genel müdürlükler veya daireler kurmaya gerek yok.” şeklinde konuştu.

Halkın Rolü ve Eğitimin Önemi

Naci Görür, halkın depreme aykırı, kaçak bina yapmaması gerektiğini vurgulayarak, “Doğru malzeme kullanılması için eğitilmeliyiz. Bu eğitimi ilin milli eğitim müdürlüğü aracılığıyla okullara ve köylere ulaştırabiliriz. Bunun için ne paraya ne de pula ihtiyaç var; birlikte hareket etmeye ihtiyaç var.” dedi.

Deprem Riski Altındaki İller

Prof. Dr. Naci Görür, “En yakın tehlike nerede?” sorusuna şu yanıtı verdi: “Erzincan ile Bingöl Karlıova arasında Yedisu fayının bulunduğu yer. Yani Bingöl Karlıova, Tunceli ve Erzincan’ın doğu kesimleri deprem öngördüğümüz yerlerdir. Bu bölgede en son deprem 1790’larda meydana gelmiş. 250 yılda bir deprem üreten bu fay, 250 yıl dolmuş durumda. Yani 2030’lara doğru bir deprem bekliyoruz. Bu bölge deprem ürettiğinde Erzincan, Bingöl ve Pülümür zarar görebilir.”

İkinci olarak Bingöl Karlıova ile Bingöl Göynük arasında dikkat çektiğini belirten Görür, “Burada 1866-1860 civarında bir deprem meydana gelmiş. Bu bölge hâlâ kırılmadı. Üçüncü olarak, Arap levhasının son büyük depremlerde 10 metreye yakın kayma ile kuzeye doğru hareket ettiğini belirtmekte fayda var. Doğu Anadolu Fayı kırıldı; ancak Bitlis Zagros kenet kuşağı henüz deprem üretmedi. Adıyaman, Siirt, Diyarbakır ve Hakkari bölgesinde sıkışık bir durum söz konusu. Bu nedenle bu bölgelerde de bir deprem beklenebilir.” dedi.

Marmara Bölgesi’nde Deprem Olasılığı

Marmara Bölgesi’nde kesin bir deprem beklendiğini ifade eden Görür, “Bunu tartışmaya bile gerek yok. Tüm veriler, Marmara Denizi’nde 7’den büyük bir depremin olacağını gösteriyor. ABD’li bilim insanları, tarihi depremleri inceleyerek 1999’dan itibaren Marmara’da 7’den büyük bir depremin olma olasılığını %64 olarak belirlemişti. Geçen sene bu oran %47 olarak revize edildi. Yani bu bölgede depremin olma olasılığı, önümüzdeki 30 yıl içerisinde %47. Bu çok büyük bir olasılık. Bu durumun ciddiyetini kabul etmeli ve bu bölgeyi derhal depreme hazırlamalıyız.” şeklinde konuştu.

Depreme Hazırlık Bakanlığı Kurulmalı

Görür, bölgede yapı stoğunun %60’tan fazlasının deprem dirençli olmadığını belirterek, “Bu bölge çökerse, Türkiye’nin %60’a yakın gayri safi milli hasılasını sağlayan yer çökerse, tüm Türkiye diz üstü çöker. Ekonomik ve siyasi bağımsızlık kalmaz; gerçek beka meselesi budur. Depremi asla unutmayalım. 24 saat durmaksızın tercihen bir bakanlık kurarak depreme hazırlanırsak ve deprem bölgelerinden işe başlarsak, 20 yıl içinde tüm Türkiye’yi depreme dirençli hale getirebiliriz. Az yol köprü yaparız ama asıl olarak deprem hazırlığına ve insanlarımızın can güvenliğine yönelmeliyiz.” diyerek sözlerini tamamladı.