Sayıştay Denetim Raporu’nda TTK’nın İş Sağlığı ve Güvenliği Sorunları

BEĞENDİM

ABONE OL

News

2023 yılına ait Sayıştay Denetim Raporu, Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü’ne (TTK) bağlı Üzülmez Taşkömürü İşletme Müessesi (TİM), Armutçuk TİM, Kozlu TİM ve Karadon TİM’de iş sağlığı ve güvenliğini olumsuz etkileyen bir dizi durumu ortaya koymuştur. Bu raporda, özellikle kömür kazı faaliyetlerinin yürütüldüğü ayaklarda yeterli sayıda işçi istihdam edilememesi sonucunda iş sağlığı ve güvenliğinin tehdit altında olduğu vurgulanmıştır.

Raporun bulgularına göre, Üzülmez TİM’de kömür kazı faaliyetinin yürütüldüğü alanlarda, iş zorluğu nedeniyle yasal gerekliliklerin yerine getirilmesi durumunda, işçilerin emeklilik hakkını kullanma ihtimalinin artması, çalışan sayısının azalmasına neden olmasıyla birlikte, bu durumun kömür kazı faaliyetlerinin yürütüldüğü alanlarda ciddi bir işçi eksikliğine yol açtığı tespit edilmiştir. Bu eksiklik, üretim verimliliğini düşürmekte ve iş güvenliğini tehdit etmektedir.

Sayıştay raporunda Üzülmez TİM ile ilgili şu tespitler yapılmıştır:

Ayak arınının tamamının bir üretim vardiyasında kazılamaması, tavan basınçlarının dengesizleşmesine yol açmakta, bu da tahkimat problemleri ve göçük risklerini artırmaktadır.
Bu durum, yaralanmalara ve can kayıplarına neden olabilecek yeraltı kömür madenciliğinde istenmeyen olayların meydana gelmesine yol açmaktadır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişleri ve diğer denetim organları tarafından yapılan kontrollerde, iş sağlığı ve güvenliği açısından tehlike oluşturabilecek noksanlıkların tespit edildiği görülmüştür.

“Yeni tespit edilen 12 noksanlık için toplam 1.771.638 TL idari yaptırım cezası uygulanmıştır.”

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın müfettişleri tarafından Üzülmez Müessesesi’nde, 1-25 Temmuz 2023 tarihleri arasında yapılan programlı teftiş sonucunda 12 yeni noksanlık tespit edilmiştir. Bu noksanlıklar için uygulanacak idari para cezası toplamda 1.771.638 TL olarak belirlenmiştir.

Üzülmez Müessesesi’nde bu yıl içerisinde 13 kişiye şüpheli ve 37 kişiye pnömokonyoz teşhisi konulmuştur. Toz konsantrasyonu nedeniyle meslek hastalığına yakalanan işçilerin açtığı davalar sonucunda, müessese 2021 yılında 2.419.450 TL, 2022 yılında 1.456.118 TL, 2023 yılında ise 764.705 TL tazminat ödemek zorunda kalmıştır.

Armutçuk TİM Üzerine Tespitler:

Armutçuk TİM’de de, kömür kazı faaliyetinin yürütüldüğü alanlarda yeterli iş gücünün bulunmaması, iş sağlığı ve güvenliğini olumsuz etkileyen bir başka önemli unsur olarak belirtilmiştir. Üretime yardımcı işçilerin emekli olması nedeniyle, yerlerine yeni işçiler alınması ve bu durumun iş güvenliği risklerini artırması gibi sorunlar yaşanmaktadır.

“2023 yılında 322 kaza meydana geldi, bir işçi hayatını kaybetti.”

2023 yılı içerisinde meydana gelen 322 kazadan 88’i göçük, 174’ü kayma ya da düşme gibi çeşitli nedenlerden oluşmaktadır. Bu kazalar sonucunda bir işçi hayatını kaybetmiş, 323 işçi de yaralanmıştır.

Kozlu TİM’de İş Sağlığı ve Güvenliği Durumu:

Kozlu TİM’de, kömür kazı faaliyetlerinin yapıldığı alanlarda iş sağlığı ve güvenliğinin tehlikede olduğu gözlemlenmiştir. Yapılan denetimlerde, günlük ayak boyu çalışma oranının yalnızca %25 olarak belirlendiği, bu durumun iş güvenliği ve verimlilik açısından ciddi bir sorun teşkil ettiği ifade edilmiştir.

Toz Konsantrasyonu ve Meslek Hastalıkları:

Kozlu TİM’de yapılan ölçümlerde, solunabilir toz konsantrasyonunun 0,98 mg/m3 olarak tespit edildiği, bu değerin kurum ortalaması olan 0,82 mg/m3’ten daha yüksek olduğu belirtilmiştir. 2023 yılı itibarıyla kurumda pnömokonyoz hastalığına yakalanan kişi sayısı 208’e ulaşmıştır.

Karadon TİM Durumu:

Karadon TİM’de de kömür kazı faaliyetlerinin yürütüldüğü alanlarda yeterli sayıda işçi istihdam edilemediği vurgulanmıştır. 2023 yılı itibarıyla pano ayak üretim işçi sayısının 1.799 olması gerekirken yalnızca 665 olduğu tespit edilmiştir. Bu durum, iş güvenliğini olumsuz yönde etkilemekte ve üretim verimliliğini düşürmektedir.

Sonuç olarak, Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun çeşitli işletmelerinde yaşanan iş sağlığı ve güvenliği sorunları, hem çalışanların sağlığını tehdit etmekte hem de üretim süreçlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu durumun acilen ele alınması ve gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.