Selahaddin Eyyubi’nin Kökeni: Türk, Arap veya Kürt mi?
Dr. Ömer Turan'ın Selahaddin Eyyubi'nin Kökeni Üzerine İddiaları
Sosyal medyada yaptığı paylaşımlarla dikkat çeken Dr. Ömer Turan, Eyyubi Devleti'nin kurucusu ve Kudüs fatihi olarak bilinen Selahaddin Eyyubi'nin Türk kökenli olduğunu öne sürdü. Bu iddiasını desteklemek için çeşitli tarihi kaynaklardan alıntılarda bulundu.
Selahaddin Eyyubi'nin Etnik Kimliği Üzerine Tartışmalar
Selahaddin Eyyubi'nin kökeni konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı Kürt yazarlar ve tarihçiler, Selahaddin'in Kürt olduğunu ve kurduğu devletin de bir Kürt devleti olduğunu savunmaktadır. Ancak, bu görüşlerin bilimsel dayanakları sorgulanmaktadır.
Bilimsel Yaklaşım ve Birincil Kaynaklar
Dr. Turan, Selahaddin meselesine bilimsel bir perspektifle yaklaşarak, birincil kaynaklardan elde edilen bilgilere dayanmaktadır. Eğer Selahaddin Kürt olsaydı, bu durumu kabul etmekten çekinmeyeceklerini belirtiyor. Ancak, mevcut kaynakların gösterdiği üzere Selahaddin'in kökeni farklı bir hikaye anlatmaktadır.
Selahaddin'in Ailesinin Kökenleri
- İbn Haldun'un Kaynakları: Selahaddin'in ailesinin kökenleri, ünlü tarihçi İbn Haldun'un "Mukaddime" eserinde Arap kökenli olarak belirtilmektedir. İbn Haldun'a göre, Selahaddin'in ailesi Yemen'in Himyeri bölgesinden gelmektedir.
- Diğer Dönem Kaynakları: İbn Vâsıl (öl: 1298) ve diğer tarihçiler de Selahaddin'in ailesinin Arap kökenli olduğuna dair bilgiler sunmaktadır. Özellikle, "Müferricü'l-Kulûb fi Ahbâri Beni Eyyub" adlı eserinde bu durumu açıkça ifade etmektedir.
Kürtleşme Süreci ve Yanlış Algılar
Dönem kaynakları, Selahaddin'in ailesinin Yemen'den Basra'ya, oradan da Güney Azerbaycan'a göç ettiğini ve burada Hezbaniyye Kürtleri ile etkileşimde bulunarak zamanla Kürtleştiklerini anlatmaktadır. Ancak bu durum, Eyyubi ailesinin tamamen Kürt kökenli olduğu anlamına gelmez.
Yanlış Yorumlar ve Tarihçiler
- İbnü'l-Esîr'in Yanlışlıkları: Bazı tarihçiler, Eyyubi Ailesi'nin tarihini yanlış yorumlamış ve Kürt kökenli oldukları izlenimini yaratmıştır. İbnü'l-Esîr bu konuda öne çıkan isimlerden biridir.
- Eyyubi Ailesinin Arap Kökeni: Eyyubi ailesinin Arap kökenli olduğu, zamanla Kürtlerle karışarak Kürtleştikleri gerçeği, birçok tarihçi tarafından kabul edilmektedir.
Türkleşme Süreci
Eyyubi ailesi, Güney Azerbaycan'dan Musul'a gelmiş ve burada Türkmen Zengilerle bütünleşerek Türk kültürü ile etkileşime girmiştir. Zengilerin Halep'i almasıyla birlikte, Eyyubi ailesi de tamamen Türkleşme sürecine girmiştir. Bu süreçte, Türk isimleri almış ve anadilleri Türkçe olmuştur.
Selahaddin Eyyubi'nin Etnik Kimliği
- Türk Annesi: Selahaddin Eyyubi, annesi Emine Hatun'un Türk olması nedeniyle de etnik olarak Türk kabul edilmektedir.
- Öz Türkçe İsimler: Selahaddin'in kardeşleri de Türkçe isimler taşıdıkları için ailedeki Türk kimliği daha da belirginleşmektedir.
Sonuç ve Değerlendirme
Özetle, Eyyubi ailesinin kökenleri Arap olarak tanımlanmakla birlikte, zamanla Kürtleştikleri ve Türklerle etkileşime geçtiği görülmektedir. Selahaddin Eyyubi'nin annesi ve aile geçmişi, onun Türk kimliğini pekiştirmektedir. Eyyubi Devleti ise askeri ve idari yapısıyla tam anlamıyla bir Türk devleti olarak tanımlanmaktadır. Tüm dönem kaynakları Eyyubi Devleti'ni "ed-Devletü'l-etrâk" yani Türklerin devleti olarak nitelendirmektedir.