Yaşam Beklentisinde Yeni Sınırlar: Erkekler 84, Kadınlar 90 Yıl
Yaşam Beklentisinde Yeni Gelişmeler: Erkekler 84, Kadınlar 90 Yılı Geçemeyecek
Bilim adamlarının gerçekleştirdiği son araştırmalar, dünya genelinde ortalama yaşam süresinin artmasına rağmen bu artışın hızının giderek yavaşladığını ortaya koymuştur. "Nature Aging" dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, erkeklerin yaşam beklentisi en fazla 84 yıl, kadınlarınki ise 90 yılı geçemeyecek.
Özellikle son yıllarda yaşam beklentisindeki artışın belirgin bir yavaşlama eğilimi sergilediği gözlemlenmiştir. Prof. S. Jay Olshansky liderliğindeki Illinois Üniversitesi ekibi, 1990'lar ile 2019 yılları arasındaki ölüm verilerini incelemiştir. Bu süreç içinde, Fransa, İtalya, Japonya, İsveç, Hong Kong ve Avustralya gibi uzun yaşam beklentisine sahip dokuz ülke araştırmaya dahil edilmiştir. Elde edilen veriler, bu ülkelerde yaşam süresinin ortalama 6,5 yıl arttığını ancak son on yılda bu artışın yavaşladığını göstermektedir.
Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşam beklentisi 78,8 yıla gerilerken, Hong Kong 85 yıl ile en uzun yaşam beklentisine sahip ülkeler arasında yer almıştır.
Hong Kong Neden Farklı?
Prof. Olshansky, Hong Kong'daki yüksek yaşam süresi dinamiklerinin diğer ülkelere göre neden farklılık gösterdiğinin tam olarak bilinmediğini ifade etmiştir. Ancak bu durumun sağlık hizmetlerine daha iyi erişimle bağlantılı olabileceği düşünülmektedir. Hong Kong'daki yaşam süresi artışı, yaşlanan toplumlarda sağlık hizmetlerinin erişilebilirliğinin önemini bir kez daha gündeme taşımaktadır.
ABD'de Yaşam Beklentisi Neden Düşüyor?
Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşam süresinin düşüş eğilimi, özellikle opioid kullanımına bağlı artan ölüm oranları ile ilişkilendirilmektedir. Ayrıca, tehlikeli bulaşıcı hastalıklara karşı geliştirilen aşılar ve tıbbi ilerlemelerde yaşanan duraklama, bu düşüşü tetikleyen faktörler arasında yer almaktadır. Araştırmalar, tıbbi yeniliklerdeki durgunluğun yaşam beklentisinde ciddi bir artışın önüne geçtiğini ortaya koymaktadır.
Yaşam Beklentisi 100 Yıla Ulaşacak mı?
- 20. yüzyılın başında doğan çocukların yüz yaşına kadar yaşayabileceğine dair yapılan iyimser tahminler, mevcut analizler ışığında pek mümkün görünmemektedir. Prof. Olshansky ve ekibinin tahminlerine göre, ortalama yaşam süresi erkekler için 84 yılı, kadınlar içinse 90 yılı geçemeyecek. Bilim insanları, insan ömrünün biyolojik sınırlara yaklaştığını savunarak, maksimum yaşam süresinin 115 yıl civarında olabileceğini belirtmektedir.
Polonya ve Avrupa: Yaşam Beklentisinde Farklar
2023 yılında Polonya'da ortalama yaşam beklentisi erkeklerde 74,7 yıl, kadınlarda ise 82 yıl olarak kaydedilmiştir. 2022 yılına kıyasla yaşam süresi erkeklerde 1,3 yıl, kadınlarda ise 0,9 yıl artış göstermiştir. Ancak Batı Avrupa ülkeleri ile olan fark devam etmektedir. Polonya, 2023 yılında Avrupa'da yaşam beklentisi sıralamasında 28. sırada yer almıştır. Batı Avrupa'ya kıyasla daha kısa olan yaşam süresi, Polonya'daki sağlık ve sosyal hizmetlere erişimdeki eksikliklerle ilişkilendirilmektedir.
Bilimsel Görüşler Farklılık Gösteriyor
Bazı bilim insanları, yaşamın biyolojik sınırlarına ulaşıldığı tezini savunurken, diğer araştırmacılar bu görüşe katılmamaktadır. Glasgow Üniversitesi'nden Prof. Gerry McCartney, yaşam beklentisindeki artış oranındaki azalmayı sosyal yardım ve tıbbi bakım erişiminin kötüleşmesine bağlıyor. Öte yandan, California Üniversitesi'nden Prof. Michael Rose, gelecekte yeni tedaviler ve ilaçlarla yaşam süresinin artırılabileceğini savunmaktadır. Ancak bunun gerçekleşmesi için önemli mali kaynaklara ihtiyaç duyulduğu belirtilmektedir.
Yaşam Beklentisinde Olumlu Bir Bakış Açısı
Prof. Olshansky, yaşam beklentisindeki artışın yavaşlamasında olumlu bir yön gördüğünü ifade etmiştir. İnsanlığın önceki yüzyıllara göre daha uzun yaşadığı gerçeğini kutlamak gerektiğini vurgulayan bilim insanı, bu durumun tıbbi ve toplumsal gelişmelerin bir sonucu olduğunu dile getirmiştir.
Kaynak: Timetürk