Page 12 - Evos Angels Ağustos Sayısı - 2022

Yas nedir?

Yas, her şeyden önce doğal bir tepkidir. Birçok insanın zannettiğinin aksine, sadece bir ki-

şinin kaybında değil, bir ilişkinin bitmesinde, hayatın bir döneminin sonlanmasında, yakın

bir arkadaşlığın sonlanması gibi durumlarda da yas yaşanır. Yas bir süreçtir. Farklı evreleri

olan, her kişiye göre değişmekle birlikte belli bir zamana yayılan bir süreçtir. Bu süreçte

kişi bedensel, duygusal ve zihinsel olarak bazı tepkiler verir. Örnek vermek gerekirse, baş

ağrısı, göğüs ağrısı, uyku düzensizlikleri, iştah değişiklikleri, halsizlik, ölümü inkar etme,

üzüntü, ağlama, özlem, yoğun öfke, ölümü düşünmeye engel olamama, kendini suçla-

ma, kendine kızma gibi tepkiler bizim yas sürecinde gözlemlediğimiz doğal tepkilerdir.

Genel olarak yas için, kayıp öncesi ve sonrası arasındaki geçiş süreci diyebiliriz.

Yas Modelleri nelerdir?

Daha önce de dile getirdiğimiz gibi, her terapi yaklaşımının sorunların ortaya çıkışını ve

nasıl aşılacağını dile getiren bir teorisi, perspektifi, modeli vardır. Dolayısı ile her terapi

yaklaşımı kadar model ve teori vardır denebilir.

Yas tutan birine nasıl davranmalıyız?

Yas tutan birine, bu süreci ihtiyacı olduğu gibi yaşamasında destek olmak önemlidir.

Aslında, özel olarak hiçbir şey yapmanıza gerek olmayabilir. Kişinin yasın doğal tepkilerini

yaşamasına izin verebilmek, onu bu konuda yargılamamak, eleştirmemek çoğu zaman

yeterli olacaktır. Bazı kimseler sevdiklerini üzgün görmeye dayanamazlar, bu sebeple yas

tutan sevdiklerine ağlamamasını, üzülmemesini vb. salık verirler. Ancak, bu kişinin yas

tutma sürecini baltalayacak ve sağlıklı bir yasın oluşmasını engelleyecektir. Bu sebeple,

böyle bir süreçten geçerken kişiler ihtiyacı olduğunda yanında olduğunuzu hatırlatmak ve

bu süreçten geçerken ona arkadaşlık etmek çoğu zaman en iyi fikirdir. Bazen yas tutan

birine verebileceğiniz en büyük destek o ağlarken yanında oturmaktır, bazense sadece

dinlemektir, kimi zamansa sıcak bir kucaklamadır. Yas tutan kişiye nasıl destek olabilece-

ğiniz, tamamen o kişiye özeldir. Dolayısıyla da eğer birine destek olmak istiyorsanız, ona

nasıl destek olabileceğinizi sorabilirsiniz.