Page 19 - Evos Angels Eylül 2021 Sayısı

Psikolojik ilk yardım nedir? Amaçları nelerdir? Ne zaman ve nerede uygulanır?

Psikolojik ilk yardım deprem, sel gibi doğal yollarla gerçekleşmiş afetlerde, insan eliyle

bilerek ve amaçlı gerçekleştirilmiş terör saldırısı, işkence gibi veya bireysel, aile, grup veya

toplumsal düzeyde olumsuz etkilere neden olan herhangi bir olay sırasında ya da sonra-

sında gerçekleştirilen erken dönem psikososyal müdahale yaklaşımı olarak özetleyebili-

rim. Özellikle belirtmem de kesinlikle fayda var psikolojik ilk yardım, bir tanı ya da tedavi

yöntemi değildir. Psikolojik krize erken müdahalenin yöntemlerinden sadece birisidir.

Psikolojik ilk yardımın özellikle çok değerli amaçları olduğunu söyleyebilirim. Temel güven

duygusunun yeniden tesisi, sakinleştirme, öz yeterlilik ve toplumsal yeterlilik duygusunu

teşvik etme, bağlantılı olma duygusunu geliştirme ve umut aşılamadır ki bu sonuncusu

çok ama çok önemlidir. Umudu kaybetmek birçok şeyi kaybetmek gibidir. Doğaldır ancak

yeniden toparlanmak için umudu inşaa etmek de çok önemlidir. Bu nedenle dayanışma

çok kıymetli bir yerde duruyor.

Olaylardan hemen sonra kişilerin temel fiziksel ihtiyaçlarını yani barınma, yiyecek, kıya-

fet gibi ya da psikolojik ihtiyaçlarını yani kendilerini güvende hissetmeleri gibi ihtiyaçları

tespit etmek ve bu ihtiyaçların karşılanmasına yardımcı olmak, olay yerinde psikolojik

triyaj yaparak psikiyatrik acil durumlar için gerekli yönlendirmeleri yapabilmek, bireylere

olay sonrası akut travmatik stres tepkileri konusunda rehberlik etmek, normalleştirme ve

stabilizasyona destek olmak, bireysel ve toplumsal düzlemde normal yaşam akışına dön-

meyi sağlamak ve bunu kolaylaştırmak ve bireyleri travmatik olayın uzun dönemli olası

etkilerinden de korumak psikolojik ilk yardımın temel amaçları olduğunu söyleyebilirim.

Psikolojik ilk yardım bir erken dönem müdahalesi olduğu için olay sırasında ya da hemen

sonrasında uygulanabilir. Müdahalenin tamamlanması için bazı hallerde sadece birkaç

dakika yeterli olabilir ancak bazen de günler ya da haftalara yayılan müdahaleler gereke-

bilmektedir.

Psikolojik ilk yardım nerede uygulanabilir?

Açıkçası her yerde aslında. Sıklıkla olay yerinde, afet sahasında ya da etkilenen bölgede

uygulanır. Bunun yanı sıra, ihtiyaç durumuna göre, okullar, tedavi merkezleri, hastaneler,

evler, iş yerleri, havaalanları, toplum merkezleri gibi çeşitli alanlarda da uygulamalar

yapılabilir. Burada önemli olan ve dikkat edilmesi gereken şey uygulama nerede yapılarsa

yapılsın kişiler için güvenli bir alanın seçilmesidir. Afet bölgesinde, gizliliğin ve güvenliğin

sağlanması önceliklidir. Mutlaka kişinin kendisini rahat hissedebileceği bir ortam

sağlanmalıdır.