Page 18 - Evos Angels Kasım 2021 Sayısı
P. 18
Demansın sıklığı nedir?
Dünya sağlık örgütünün verilerine göre şu an 55 milyondan fazla kişi demans hastasıdır.
Yaşlı grubunun yaş ortalamasının artması nedeniyle bu rakamın 2030 yılında yaklaşık 80
milyon, 2050 yılında ise 140 milyon olması beklenmektedir. 65 yaş üzerindeki kişilerde
demans görülme sıklığı % 5 – 10 arasında değişmektedir. Fakat, bu rakam her 5 yılda bir
iki katına çıkmaktadır. Örneğin 85 yaşın üstündeki kişilerde demans görülme sıklığı %20
-25’tir. Alzheimer tipi demans tüm demans türleri içinde en çok gözlenen demans olma
özelliğine sahiptir. Vakaların %60 - 70’inin Alzheimer tipi demans olduğunu söyleyebiliriz.
Demansın evrelere göre semptomları nelerdir?
Demansın 3 evresi bulunmaktadır: erken, orta ve ileri. Erken evre demansta, birden fazla
bilişsel alanda bozulma, günlük yaşam aktivitelerinin sürdürülmesinde güçlük, tanımadık
yerlerde yer yön bulma becerisinde azalma, hobiler ve mali işlerin yürütülmesinde güç-
lük görülmektedir. Bu belirtilere depresif belirtiler de eşlik edebilmektedir. Orta evre de-
mansta, bilişsel işlevlerdeki bozulmanın artması, ev çevresinde yer yön bulma becerisinin
azalması ve yıkanma, giyinme gibi günlük yaşam aktivitelerinde yardıma ihtiyaç duyma
belirtileri gözlenmektedir. Bu tabloya, sanrı, halüsinasyon, öfke gibi davranış problemleri
de eklenebilmektedir. İleri evre demansta ise, genel anlamda bir bilişsel yıkım söz konu-
sudur. Örneğin, bu hastalar sorulan soruları anlayamadıkları ya da sorulan soruyu akılla-
rında tutamadıkları cevap veremezler. Doğal olarak bu hastalar tamamen bakım veren-
lerine muhtaçtırlar. Bu tabloda, ajitasyon, yürüyüş bozukluğu ve idrar ve dışkı tutmada
güçlük de görülebilir.
Birincil tipteki demans ilerleyici niteliktedir. Yani etkilenen beyin bölgesinin genişlemesi
ile birlikte hafif unutkanlıklara sahip erken evre demanslı bir kişi 4-5 yıl sonra ciddi hatır-
lama güçlükleri, gezerken kaybolma, bir başkasının yardımı olmadan bazı gündelik işlerini
yapamama belirtileri gösterebilir.